مفرش یا به قول برخی خورجین بزرگ یک بافته‌ی مستطیل یا مربعی‌شکل است که از آن برای جمع‌کردن و جابه‌جایی وسایل استفاده می‌شده. عشایر در آن لباس، وسایل شخصی، آذوقه و حتی جهیزیه دختران را قرار می‌دادند. کناره‌های مفرش معمولاً با دوخت بسته می‌شد تا به شکل یک چمدان پارچه‌ای تبدیل شود.
نقش و رنگ؛ روایتگر فرهنگ
نقوش روی مفرش‌ها بیشتر هندسی‌اند: لوزی، مربع، مثلث و گاهی نشانه‌هایی از بز، پرنده یا درخت زندگی. این طرح‌ها نه‌تنها زیبایی بصری دارند، بلکه حامل معنا و هویت‌اند. رنگ‌ها نیز بیشتر از گیاهان و مواد طبیعی به‌دست می‌آیند: قرمز روناس، آبی نیل، قهوه‌ای پوست گردو و زرد زعفران.
مفرش فقط یک وسیله کاربردی نبود
در نگاه عشایر، مفرش چیزی بیشتر از یک کیف بزرگ بود. هر مفرش، بخشی از هویت خانواده یا ایل را در خود داشت: نقش و رنگ آن‌ها با فرهنگ محلی و ذوق بافنده ارتباط مستقیم داشت. دختران جوان پیش از ازدواج مفرش‌هایی می‌بافتند که بعدها جهیزیه‌شان را در آن قرار دهند. گاهی نیز خانواده‌ها مفرش‌های خاصی داشتند که وسایل ارزشمند یا یادگاری‌های خانوادگی را در آن نگهداری می‌کردند — درست مثل یک صندوقچه پارچه‌ای.
مفرش فقط یک وسیله کاربردی نبود
در نگاه عشایر، مفرش چیزی بیشتر از یک کیف بزرگ بود. هر مفرش، بخشی از هویت خانواده یا ایل را در خود داشت: نقش و رنگ آن‌ها با فرهنگ محلی و ذوق بافنده ارتباط مستقیم داشت. دختران جوان پیش از ازدواج مفرش‌هایی می‌بافتند که بعدها جهیزیه‌شان را در آن قرار دهند. گاهی نیز خانواده‌ها مفرش‌های خاصی داشتند که وسایل ارزشمند یا یادگاری‌های خانوادگی را در آن نگهداری می‌کردند — درست مثل یک صندوقچه پارچه‌ای.
میراثی زنده
مفرش فقط یک شیء نیست. نشانی است از یک سبک زندگی، یک نگاه به دنیا و یک شیوه زیستن در هماهنگی با طبیعت. هر تار و پود آن، داستانی دارد که از دل کوچ، از زیر چادرهای سیاه، از دل دشت و کوه آمده است.
