درباره موزه ویکتوریا و آلبرت
موزه ویکتوریا و آلبرت لندن، یکی از بزرگ‌ترین و معروف‌ترین موزه‌های هنر و طراحی در جهان است که در سال ۱۸۵۲ تاسیس شده و دارای مجموعه‌ای بی‌نظیر از آثار هنری و کاربردی از دوره پیش از تاریخ تا دوره معاصر است. ساختمان موزه هم یک اثر هنری با طراحی زیباست. موزه ویکتوریا و آلبرت فعالیت‌های جذابی برای بازدیدکنندگان دارد که شامل نمایشگاه‌های ویژه، کارگاه‌های هنری و برنامه‌های آموزشی برای کودکان و نوجوانان است.
هنرهای ایرانی در موزه ویکتوریا و آلبرت
گذشته از تمام زیبایی‌های این موزه لندنی، بخشی که برای ما اهمیت و جذابیت دوچندان دارد، بخش هنر ایران است. این بخش میزبان آثار زیادی از دوره هخامنشی، ساسانی تا دوره معاصر است. در اینجا، می‌خواهیم برای شما از فرش‌ها، و پارچه‌های دستبافتی که در گنجینه موزه نگه‌داری می‌شوند بگوییم.
فرش‌های ایرانی موزه ویکتوریا و آلبرت
مجموعه فرش‌های ایرانی موزه ویکتوریا و آلبرت بین سال‌های ۱۸۷۳ تا ۱۸۹۳ جمع‌آوری شده‌اند. در این دوره، فرش‌های صفوی در اروپا به عنوان شاهکارهای هنری شناخته می‌شدند و مجموعه‌داران برای خرید و انتقال آن‌ها به اروپا تلاش زیادی کردند. رابرت مرداک اسمیت، دیپلمات بریتانیایی و مدیر شرکت تلگراف ایران، که عاشق عتیقه و صنایع‌دستی ایران بود، مسئول خرید
این فرش‌ها برای موزه شد. او فرش‌های زیادی را از مجموعه‌داران خصوصی و حتی مساجد خریداری و به لندن منتقل کرد.
فرش اردبیل (شیخ صفی) چشموچراغ موزه ویکتوریا و آلبرت
یکی از مهم‌ترین آثار موجود در موزه، فرش اردبیل یا همان فرش شیخ صفی است. این فرش با هزینه دولت بریتانیا از یک مغازه در لندن خریداری شد و تا امروز چشموچراغ این موزه است. فرش اردبیل علاوه بر بافت و نقشه بی‌نظیرش، اهمیت تاریخی زیادی هم دارد. این فرش به همراه جفتش، سفارش شاه طهماسب برای آرامگاه جدش شیخ صفی‌الدین اردبیلی بوده است. علاوه بر فرش اردبیل، موزه دارای فرش‌های قاجاری و صفوی زیادی است که در شهرهای مختلف ایران از جمله اصفهان، کرمان، مشهد و شهرهای فارس بافته شده‌اند.
پارچه‌های دستبافت در موزه ویکتوریا و آلبرت
موزه ویکتوریا و آلبرت صاحب مجموعه‌ای بزرگ و بسیار ارزشمند از پارچه‌های دستبافت ایرانی دوره قاجار است. اولین نفری که به اهمیت خرید پارچه‌های دستبافت برای مجموعه تأکید کرد، همان رابرت مرداک اسمیت بود. او پارچه‌ها را از منابع مختلف خریداری و از بوشهر با کشتی به لندن می‌فرستاد. او نگران بود که با باز شدن درهای ایران به روی غرب، تولیدات صنعتی جایگزین هنر ایرانی شود. به همین دلیل، با ناصرالدین‌شاه مذاکرات زیادی انجام داد تا با کمک و فرمان او، آثار بیشتری برای خرید پیدا کند. او در سال ۱۸۷۶ اولین نمایشگاه جهانی هنر ایران را در لندن برگزار کرد. در حال حاضر، تعداد کل پارچه‌های موزه ۹۴۰ قطعه و تعداد فرش‌های نفیس آن ۲۰۰ تخته است که این موزه را به بزرگ‌ترین مجموعه‌دار فرش ایرانی در خارج از زادگاهشان تبدیل کرده است.
پارچه‌های زرتشتی‌دوزی در موزه ویکتوریا و آلبرت
پوشاک زرتشتیان از دیگر مردم ایران متفاوت بوده و زنان زرتشتی از هنر زرتشتی‌دوزی برای تزئین لباس‌های خود استفاده می‌کردند. زرتشتی‌دوزی نوعی خاص و بسیار ظریفی از دوخت است که نمونه‌های بسیار ارزشمندی از آن شامل پیراهن، روسری یا لچک و شلوار در موزه نگه‌داری می‌شوند. دختران زرتشتی از کودکی این دوخت زیبا را آموزش می‌دیدند و به دوختن می‌پرداختند. الا سایکس، خواهر کنسول بریتانیا در کرمان که محل زندگی تعداد زیادی از زرتشتیان بود، در خاطرات خود نوشته است: «زنان بالاپوش‌های بلند گشاد چندرنگ و بی‌نظیری دارند که انبوهی از سوزن‌دوزی روی نوارهای رنگارنگ آن‌ها کار شده و ظاهر آن‌ها را بسیار شاد و زیبا می‌کند.>>
قلمکارها و دیگر پارچه‌های ارزشمند موزه
گنجینه موزه ویکتوریا و آلبرت شامل قلمکارها و پارچه‌های زربفت اصفهانی، پته‌های کرمان، ترمه‌ها و طاقه‌های شال یزدی هم هست که همگی در نوع خود بی‌نظیر هستند. این آثار نشان‌دهنده هنر و ذوق ایرانیان در دوره‌های مختلف تاریخی است که به خوبی توانسته‌اند بخشی از فرهنگ و تاریخ ایران را به بازدیدکنندگان معرفی کنند.
